Yaratılış Zamanı

Soru

İnsanların babası Hz. Âdem’in (a.s) yaratılışından bugüne kadar geçen süre ne kadardır?

Kısa Cevap

Kur’ân-ı Kerim’de bu konuda açık bir şey yoktur. Tarihi kaynaklarda ise Hz. Âdem’in (a.s) bundan altı ya da yedi bin yıl önce yaratıldığı söylenmektedir. Fakat bilim insanları, insan ömrünün milyonlarca yıl öncesine dayandığını söylemekteler. Yani Hz. Âdem’den önce de binlerce insan nesli gelmiş ve soyu tükenmiş olabilir. Böyle bir inanç Kur’ân-ı Kerim ve rivayetlerle de uyuşmaktadır.

Ayrıntılı Cevap

İnsan türünün yeryüzünde yaratılışından bu yana kaç yıl geçtiği konusu hakkında Kur’ân’da açık bir şey yoktur. Allâme Tabatabâî, el-Mizan’da şöyle diyor:

“Yahudi tarihinde, insan türü yeryüzünde yaratıldığı günden bu yana yedi bin yıldan çok geçtiği yazılıdır. Bu tarih akla da yatkındır. Çünkü her yüz yıl, iki kişiyi türeme yoluyla bin kişi yapar… Bu hesabı yedi bin yıla vurduğumuzda yani yetmiş asır bu şekilde devam edersek insan nüfusu iki buçuk milyara ulaşır. Bu sayı günümüzdeki insan sayısı kadardır. Uluslararası istatistiklikler de bunu göstermektedir.

Tarihin bu söylediğini akılda kabul etmektedir. Ama jeologlar, insanın geçmişinin milyonlarca yıl öncesine dayandığını söylemekteler. Buna delil olarak insan fosillerini ve eski insanların taşlaşmış iskeletlerini gösteriyorlar. Bilimsel hesaplara göre yapılan tahminler onların her birinin ömrünün beş yüz binden fazla olduğunu göstermektedir.

Bu onların görüşüdür. Ancak delilleri ikna edici değildir. Zira bu fosillerin günümüzdeki insanların atalarına ait olduğunu ispat edememektedirler. Yine bu taşlaşmış iskeletlerin yeryüzünde yaşayan çeşitli dönemlere ait insanlara ait olduğu ihtimalini de reddetmemektedir. Çünkü böyle bir şeyde mümkündür ve bizim dönemimizdeki insanlar, söz konusu fosillerin dönemine bağlanmayabilir. Hz. Âdem (a.s) yaratılmadan önce yeryüzünde başka insanlar yaşamış ve soyları tükenmiş olabilir. Belki de bu yaratılma ve tükenme günümüzdeki nesle gelinceye kadar tekrar edilmiştir.”[1]

Bunlar, Hz. Âdem’in (a.s) yaratılış zamanının yeni beşer neslinin ortaya çıkış dönemine ait olduğu, Ondan (a.s) ve şimdiki nesilden önce yeryüzünde başka Âdemler, âlemler ve başka insan nesillerinin yaşayıp yok olabileceği görüşünü takviye etmektedir. Jeologların bulguları ve keşfedilen fosiller milyonlarca yıl öncesine ait ve on beş bin yıllık ömürlü olan önceki nesillerin insanlarına aittir. Bu iddia Kur’ân[2] ve rivayetlerle de[3] uyuşmaktadır.

–—

^[1]     Muhammed Hüseyin Tabatabâî, el-Mizan (Farsça tercümesi), c. 4, s. 222.

^[2]     O (r.a) şöyle diyor: İnsanın yeryüzünde ortaya çıkışı acaba yeryüzünde şu anda içinde bulunduğumuz devrenin insanlarıyla mı sınırlıdır yoksa çeşitli devreler olmuş ve bizim devremiz o devrelerin sonuncusu mudur, konusu Kur’ân-ı Kerim’de açık bir şekilde ele alınmamıştır. Ancak bazı âyetlerden Hz. Âdem (a.s) ve nesli yaratılmadan önce dünyada insanların yaşadığı anlaşılabilir. Örneğin Kur’ân buyuruyor: “Hani Rabbin meleklere, ben yeryüzünde mutlaka bir halife yaratacağım demişti. Demişlerdi ki: Orada bozgunculuk edecek ve kan dökecek birini mi yaratacaksın?” Bu âyetten Hz. Âdem yaratılmadan önce insaniyetin üzerinden başka bir devrenin geçtiği anlaşılmaktadır. Ehl-i Beyt’ten (a.s) gelen bazı rivayetlerde şimdiki devreden önce birçok devrelerin olduğunu ortaya koymuştur. (el-Mizan, Farsça tercümesi, c. 4, s. 223)

^[3]     İmam Sâdık (a.s) şöyle buyuruyor: “Siz, Allah Teâlâ’nın sizden başka insanı yaratmadığını zannedebilirsiniz; hayır öyle değil. Aksine binlerce Âdem yaratıldı ve sizler onların sonuncususunuz.” (Tevhid, s. 277, h. 2); İbn Meysem de Nehcu’l-Belağa’ya yazdığı şerhinde bu manada bir hadisi İmam Bâkır’dan (a.s) rivayet ediyor. (İbn Meysem, Şerh-i Nehcü’l-Belağa, c. 1, s. 173) ; Saduk da aynısını Hisal’de getirmiştir. (Hisal, c. 2, s. 652, h. 54) Hisal’de İmam Sadık’ın (a.s) şöyle buyurduğu rivayet edilir: “Allah Azze ve Celle, 12 bin âlem yaratmıştır ve o âlemlerin her biri yedi gök ve yedi yerden daha büyüktür. Bir âlemde olanların aklına, Allah Teâlâ’nın başka bir âlem yarattığı gelmiyor.” (Hisal, c. 2, s. 639, h. 14) Aynı kitapta İmam Bâkır’ın (a.s) şöyle buyurduğunu rivayet ediyor: “Allah Azze ve Celle, bu dünyanın kendisinde onu yarattığı günden itibaren yedi âlem yaratmıştır (sonra onları yok etmiştir). Onların hiçbiri Âdem’in neslinden değillerdi. Allah Teâlâ onların hepsini yer kabuğundan yaratmıştır. Bir nesli başka bir nesilden sonra yaratmış ve her biri için bir âlemden sonra başka bir âlem yaratmıştır. Sonunda Âdem’i yaratmış ve neslini kendisinden çoğaltmıştır.” (Hisal, c. 2, s. 358, h. 45)