Günlere Düşmanlık

Soru

“Günlere düşmanlık yapmayın, onlar da size düşmanlık yapmasın” cümlesini açıklayınız. Buradaki günlerden kasıt nedir?

Kısa Cevap

“Günlere düşman kesilmeyin zira onlara düşman kesilirseniz onlar da size düşman kesilir.”

Bu ibare Peygamber Efendimiz’den (s.a.a) nakledilen bazı rivayetlerde zikredilmiştir. “Günler” den kasıt haftanın günleridir.

Bu tabir, zamanın ehemmiyetini ve günlerin kötülük kaynağı algılanarak şikâyet konusu yapılmaması gerektiğini göstermektedir. Aksi takdirde talihsizlik olarak algılanan şeyin insanın başına gelmesi mümkündür. Yapılması gereken insanın bu günlerde esen ilahi rahmet esintilerinden gafil kalmayıp yararlanmasıdır. Bu cümle bir diğer manaya da gelebilir ki detaylı cevapta açıklanmıştır

Ayrıntılı Cevap

Peygamber Efendimiz’den (s.a.a) nakledilen bazı rivayetlerde zikredilen[1] bu ibarenin manası şudur:

“Günlere düşman kesilmeyin aksi halde onlarda size düşman kesilir.”

Bu tabir zâhirî olarak insanın günlere karşı düşmanlık beslememesi, şikâyet konusu yaparak uğursuzluk endişesine kapılmaması gerektiğini ifade ediyor. Zira uğursuzluk kaygısı taşımanın insan için kötü sonuçları olabilir ve günlerle ilgili düşündüğü ve şikâyette bulunduğu olaylar ve öngörüler kendisi için meydana gelebilir.

Ancak bazı rivayetlerde başka bir mana daha söz konusudur ki bu rivayetleri yukarıdaki ibarenin uzantısında, batınî veya mısdaklarından biri olarak telakki etmek mümkündür. Bu ibare haftanın günlerinin adlandırılması hakkında söylenmiştir. Zira günlerden her biri Ehlibeyt İmamlarından (a) birinin adıdır ve günlerden kasıt, haftanın günleridir.[2]

Şia olan Sakar bin Ebu Dulf’a göre bu rivayette zikredilen günlerden maksat gece ve gündüzdür. Onun inancına göre bu rivayet müneccim ve falcıların inançlarına bir kanıttır. Onlar, insanın yazgısını ve kaderini gece ve gündüzün, ay ve yıldızların dönüşümüne bağlı kılar ve insanın buna karşı eli bağlı olduğunu kabul ederler. Sakar derki: İmam Hadi’yle (a.s) görüşmek için hapishaneye gittim ve O’na (a.s) şöyle dedim: Efendim, Peygamberimiz’den (s.a.a) bir rivayet nakledilmiş, manasını anlayamıyorum. Hz. İmam Hadi (a.s) şöyle buyurdu:

“Yerler ve gökler ayakta durduğu sürece, biz günlerin manasıyız. Öyleyse Cumartesi Peygamberimiz’in (a.s),Pazar Ali’nin (a.s) Pazartesi Hasan ve Hüseyin’in (a.s), Salı İmam Seccad, İmam Bâkır ve İmam Sadık’ın (a.s),Çarşamba İmam Musa Kazım, İmam Rıza, İmam Cevad ve benim (İmam Hadi’nin), Perşembe oğlum olan Hasan’ın (İmam Hasan Askeri) ve Cuma da torunumun (İmam Mehdi) isimleridirler.”[3]

Sonuç itibariyle bu tabir ve bu cümle, zamanın önemini vurgulamakta, dolayısıyla insanın bu günleri kötülemek ve onları şikâyet konusu etmek yerine, onlarda esen rahmet esintilerinden gafil kalmamasının gerekli olduğunu ve bu günleri layıkıyla değerlendirip onlardan gerektiği şekilde yararlanıp istifade edilmesinin ve nasibini almasının gerekli olduğu açıklanmaktadır.

Masum İmamlara (a) ziyaretleri vesilesiyle tevessülde bulunmak, ilahi rahmeti kendi üzerine çekip yararlanmanın örneklerinden biridir. Bu ziyaretler günlerin isimlendirilmesine uygun bir şekilde Mefatihu’l-Cinan adlı dua kitaplarında zikredilmiştir.

–—

^[1]     Ebu Hanife, Numan b. Muhammed b. Mansur, Deaimu’l-İslâm, 2. baskı, Lübnan, Beyrut: Muesse-i Alu’l-Beyt (a.s) li ihyai’t-Turas, h.k. 1385, c. 2, s. 145.

^[2]     Meclisî, Muhammed Bâkır, Biharu’l-Envar, Lübnan, Beyrut, Muessesetu’l-Vefa, c. 99, s. 211.

^[3]     Biharu’l-Envar, c. 99, s. 211.