İlk Kadın Müçtehit Ve Kuran-I Kerim Mütercimi

 

İranlı bir bayan olarak bilinen Hacı Seyyide Nusret Begum Emin 1886’da Isfahan’da doğdu. Babası Hacı Seyyid Muhammed Ali Eminutuccar İsfahanî, kuvvetli inançları olan takvalı ve cömert bir adamdı. Kendisini henüz daha 4 yaşındayken ablasıyla birlikte Kur’ân öğrenmesi için okula yollayan annesi; asilzade, dindar ve yardımsever bir bayandı.

Genç kızların sadece Kur’ân okumalarına izin verildiği ve okula sürekli devam etmeleri yasaklandığı zamanlarda, o daha 4 yaşındayken annesi tarafından okula yollanıp, Kur’ân’ın ilâhî kelâmıyla tanıştırılıyor.

11 yaşına kadar Arapça öğrenmeye devam ediyor. “Ben çok küçükken, diğer çocuklarla oynayacak bir yaştayken, yalnız kalmayı ve düşünmeyi tercih ettim; çünkü çok önemli bir şeyi kaybetmiş gibi hissediyordum kendimi. Hatta normal sohbet ortamlarında bile din yolunu nasıl kat edebileceğimi düşünürdüm.” diyor.

Emin Hanım, kuvvetli bir içtihat yetisine sahip olup hocaları olan Ayetullah Hacı Şeyh Abdü’l-Kerim Hairî Yezdî (Kum İlmiye Havzası’nın Kurucusu), Ayetullah Seyid Muhammed Kazim Şirazî, Ayetullah İbrahim Huseynî Şirazî İstehbanatî, Hacı Şeyh Murteza Mezahirî Necefî İsfahanî zamanının büyük âlimlerindendi.

15’inde kuzeniyle evlendi; fakat bu evlilik derslerine devam etmesine engel oldu. Allah Teala’nın bu mukarreb kulunu eğitmek için ona verdiği imtihanlardan biri de, çocuklarını onun elinden almasıydı. Öyle ki sekiz çocuğu çeşitli nedenlerden dolayı genç yaşlarda birer birer vefat etti, çocuklarından sadece bir tanesi hayatta kaldı. Bunların birisinde, hocası Ayetullah Necefabadî diyor ki: Ona, “Ben daha yeni çocuğunuzu kaybettiğiniz için size ders vermeye gelmeye utanıyorum.” demiştim. O ise cevabında şöyle demişti: “Asıl ben Rabbimden utanıyorum ki üç gün oldu, hâlâ bir şey okuyamadım. Çocuğa gelince; Allah, bir emanetti vermişti, geri aldı…”

Amansız baskılar arasında hukuk, psikoloji, mistisizm, ilahiyat, Kur’ân tefsiri, Arap dili ve edebiyatı içerikli farklı alanlar üzerinde yoğun çaba sarf etti. Despot Pehlevî rejimi zamanında Emin Hanım evinde farklı dinî ilimlere çalıştı.

Bu dönemdeki bayanların eğitimine yönelik çeşitli engellemelere rağmen, Emin Hanım öğrenimine en yüksek derecede devam etti. En sonunda kırk yaşındayken bilgisi ve mahareti, devrinin otoriteleri tarafından onaylandı ve kendisine içtihat derecesi verildi.

Bu zamandan hayatının son zamanlarına kadar hayatını değişik kitaplar yazmaya, dini öğrenme ve öğretme kurslarına ve insanların dinî sorularını cevaplamaya vakfetti.

Yazdığı bazı kitaplar bunlardan ibarettir:

1- Kur’ân-ı Kerim Tefsiri “Mahzenu’l-İrfan”

2- 96 cilt olup Arapça bir eser olan “Nafahatu’r-Rahmaniyyeh” (Rahmanî Nefesler)

3- Evliyanın Allah’a Doğru Batinî Yolculuğu

4- Yeniden Dirilme (Mead) ve İnsanın Son Yolculuğu

5- Saadet Hâli ve Din Kardeşlerine Bazı Tavsiyeler

6- Hukuk kurallarını anlatan ve Arapça bir eser olan Erbain-i Haşimiyye “Haşimî’den Kırklar”

7- Hukuk kurallarını anlatan ve Arapça bir diğer eseri olan “Camiü’ş-Şitat” (Saadetlerin Tümü)

8- Birçok üniversite ve bilim merkezlerinde ders kitabı olarak işlenen “Ahlâk”

9- İmam Ali bin Ebu Talib’in (a.s) faziletleri hakkında yazmış olduğu “Mahzenu’l-Leali” (Mücevherler Hazinesi)

Huccetü’l-İslam Seyyide Nüsret Begum Emin, 1965 yılında İsfahan’da tüm öğretmenlerin bayan olduğu ve seçkin öğrencilerin bulunduğu Hz. Fatıma (s.a) Üniversitesi’nde ders vermeye başlıyor.

Sahasındaki harikulade ilmiyle kendisini dünyaya, birçok engele rağmen öğrenimine devam eden, en yüksek dereceye ulaşan ve yolun zeminini kendi yolundan yürüyenler için düzenleyen birisi olarak ispat ediyor.

Bu esnada İsfahan İslâmî Tebliğ Merkezi’nin verdiği dinî ve Kur’ânî tefsir derslerini idare edip birçok sene öğretime devam ediyor. Huccetü’l-İslâm Emin Hanım, hayatının baharını ilim ve bilim peşinden koşan hanımları ve genç kızları yetiştirmek için harcıyor.

97’sindeyken 1983 yılında vefat ediyor. Bu dindar ve takva ehli İranlı hanım, doğduğu şehir olan İsfahan’da defnediliyor.

Ayetullah Şeyh Muhammed Rıza Necefî buyuruyor ki: “Benim açımdan her yönüyle Hz. Fatıma’nın (s.a) takipçisi olan bu bilgili ve asil hanıma, hadis, hukuk ve dua kitaplarından ders vermesi için izin verdim. Bu müçtehide bayan İsfahan’da, Fatıma Üniversitesi adında bir üniversiteye yerleşti. Fazilet sembolü olan bu hanım, yaşamındaki tüm imkânlarını ve yeteneklerini dinin yayılması için sarf etti.1983 senesinde vefat ettiği öğrenildi. Hatırasını saygıyla yad ediyoruz.”

“Mahezanu’l-İrfan Fî Fıkhi’l-Kur’ân “ kitabı çok yönlü bir tefsir olup, 15 ciltlik bir seriye sahiptir. İlk iki yönlü Kur’ânî tefsirlerin ardından (üçüncüsünü de içeriyordu), Emin hanım çok fazla yaşamayacağını hissettiğinde, 30. sureyi tefsir etmeye başladı. Fakat ömrünün sonlarına doğru Kur’ân’ın harika bir tefsirini yapmaya başlamıştı. Başından sonuna kadar dünyadaki tek bayan mütercim ve müfessirdir.